E-opowiadania

Ocena użytkowników: 5 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywna
 

Jan Chryzostom Pasek zapisał się w literaturze jako autor wybitnego z punktu widzenia literackiego dzieła, które dostarcza wiedzę o epoce - zarówno o jej obyczajowości, o ludzkich losach jak i o burzliwych wydarzeniach XVII w. Pasek był bowiem żołnierzem wojsk Czarneckiego, brał udział w walce ze Szwedami, w wyprawie duńskiej i w wojnie przeciwko Moskwie. „Pamiętniki” uważa się za skarbnicę wiedzy o życiu szlachty siedemnastowiecznej, jej zwyczajach, upodobaniach i kulturze, a także mentalności typowo sarmackiej. „Pamiętniki” nie są kroniką historyczną, gdyż Pasek pisał je z odległej perspektywy lat 90-tych wieku XVII, a dotyczą lat 1656-1688. Ponieważ był wspaniałym gawędziarzem i miał bujną wyobraźnię ubarwił i upiększył wiele zdarzeń zarówno dotyczących dziejów Wojska Polskiego i swojej chorągwi jak i codziennego życia w swoim majątku.

 

Z „Pamiętników” wyłania się portret szlachcica sarmaty z jednej strony dobrego gospodarza i obywatela, patrioty i człowieka walecznego, z drugiej zaś awanturnika, pieniacza, człowieka zacofanego, konserwatywnego, dewocyjnie pobożnego, który rusza na wyprawy wojenne głównie dla zdobycia łupów. Jest też nieufny wobec innowierców i cudzoziemców (barwna i jednostronna wyprawa do Danii, opis dziwnych dla Polaka obyczajów).

„Pamiętniki” docenili głównie pisarze kolejnych epok korzystając z nich jako źródła wiedzy o epoce, o języku pełnym makaronizmów, o obyczajach w obozie wojskowym, bądź w życiu codziennym i o sposobie myślenia polskiej szlachty i magnaterii. Wartością „Pamiętników” jest również żywy, potoczny język jakim posługiwała się na co dzień szlachta i styl gawędziarski obfitujący w dialogi, scenki z życia, opisy zdarzeń, domostw czy ubiorów.

startPoprzedni artykuł12Następny artykułkoniec