Samotność to subiektywny, emocjonalny stan odczuwania izolacji społecznej i poczucia odcięcia od innych. Można go utożsamiać z brakiem relacji z ludźmi wokół. Z tego względu można czuć się samotnym w tłumie. Ale „być samotnym” nie musi oznaczać fizycznego osamotnienia. Osoby samotne mogą nie czuć emocjonalnego związku z innymi oraz nieusatysfakcjonowane z relacji, które budują. Często mają one trudności ze zbudowaniem więzi i nie czują się przynależne do żadnej grupy.
Istnieją trzy główne typy samotności: egzystencjalna, emocjonalna i społeczna. Każda posiada swoje specyficzne cechy.
Samotność społeczna dotyczy braku liczniejszych kontaktów społecznych i poczucia wykluczenia ze społeczeństwa czy większej grupy osób. Samotność emocjonalna wiąże się z brakiem towarzystwa bliskiej osoby i bliższych relacji oraz odczuwanego braku wsparcia ze strony otoczenia. Uczucia towarzyszące samotności egzystencjalnej różnią się znacznie od uczuć kojarzonych z samotnością emocjonalną czy społeczną. Samotność egzystencjalna nie dotyczy relacji międzyludzkich a natury istnienia człowieka – często związana jest z odczuwaniem braku sensu życia. Według badań jest ona ściśle związana ze stosunkiem do śmierci i poczuciem braku kontroli nad sobą i swego znaczenia w świecie.
Samotność może dotknąć każdego, niezależnie od wieku, płci, statusu materialnego czy sytuacji społecznej. Jednak najbardziej samotne czują się osoby między 18 a 34 rokiem życia oraz seniorzy po 75 roku życia.
Według badań z 2023 roku liczba osób odczuwających samotność zwiększyła się dwukrotnie (w porównaniu do roku 2017); samotność odczuwa aż 65% ludzi w wieku od 13 do 28 lat (pokolenie Z); ponad 32% deklaruje, że odczuwa ją często, a 33% – czasami. Spośród seniorów aż 40% odczuwa osamotnienie zawsze lub bardzo często – jest to ok. 400 000 osób, czyli więcej niż liczba mieszkańców dużych miast, takich jak Szczecin czy Lublin.
Niestety, bardzo wiele osób, których dotyka problem samotności, nie wie, jak sobie z nim poradzić lub jak o nim rozmawiać.
Wśród osób z pokolenia Z tematu tego ze swoimi rówieśnikami nigdy nie podjęło 44,6%, a z rodziną bądź innymi bliskimi – 53,7%. Jednocześnie 15,2% badanych deklaruje brak wsparcia dla innych samotnych osób w swoim otoczeniu, a 16,9% chciałoby takie wsparcie zaoferować, ale nie wie, co nim może być.
Aby sobie pomóc i zmienić swoją rzeczywistość, postarajmy się otworzyć na ludzi wokół, nawiązać bliższe relacje z osobami, których wsparcie może nam też może pomóc w trudnym czasie.
Aby polepszyć swoją jakość życia i poczuć się lepiej, warto również skorzystać z pomocy specjalisty – psychoterapeuty czy psychiatry. Nie bójmy się także zwrócić z naszym problemem do poradni zdrowia psychicznego oraz placówek oferujących pomoc.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat problemów psychicznych związanych z samotnością oraz poznać sposoby, jak sobie z nią radzić, zapraszamy na media społecznościowe teamu (alone)together – projektu stworzonego przez uczennice 38. Dwujęzycznego Liceum w Poznaniu w ramach Ogólnopolskiej Olimpiady Zwolnieni z Teorii, którego celem jest uświadamianie społeczeństwa na temat problemu samotności.
instagram: @alonetogether.project
facebook: alonetogether.project
Źródła:
https://web.swps.pl/strefa-psyche/blog/relacje/20503-doswiadczenia-z-dziecinstwa-a-poczucie-samotnosci-w-wieku-doroslym
Rosedale M. Samotność: eksploracja znaczenia. Czasopismo Amerykańskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Psychiatrycznych, 2007 r.
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C99537%2Cbadania-samotnosc-regularnie-odczuwa-65-proc-osob-z-tzw-pokolenia-z-w-wieku
https://www.malibracia.org.pl/assets/RAPORT_2023/Samotnosc-wsrod-osob-80+-Raport-z-badania_zapis_2023.pdf
https://glosseniora.pl/2023/05/26/badanie-co-czwarta-starsza-osoba-w-polsce-zmaga-sie-z-osamotnieniem/